Ιουδίθ και Ολοφέρνης

Σήμερα Τετάρτη στις σκέψεις περί τέχνης παρουσιάζουμε τη σύντομη ιστορία, του πώς διαφορετικά θέματα μπορούν να παρουσιαστούν. Το θέμα του αποκεφαλισμού του Ολοφέρνη από την Ιουδίθ βρίσκεται στο δευτερο κανονικό βιβλίο της Ιουδίθ της Παλαιάς Διαθήκης, και είναι το θέμα πολλών πινάκων και γλυπτών από τη περίοδο της αναγέννησης και του μπαρόκ. Στην ιστορία, η Ιουδίθ, μία όμορφη χήρα, καταφέρνει να μπει στη σκηνή του Ολοφέρνη, χάρης στην επιθυμία που είχε εκείνος για αυτή. Ο Ολοφέρνης ήταν ένας Ασσύριος στρατηγός, που σκόπευε να καταστρέψει το σπίτι της Ιουδίθ, τη πόλη της Μπεθούλιας (Bethulia). Κυριευμένος από το ποτό, λοιποθυμάει και αποκεφαλίζεται από την Ιουδίθ, το κεφάλι του βρίσκεται σε καλάθι (συχνά αναπαριστέται να το κουβαλάει μία γηραιότερη γυναίκα υπηρέτρια). Το Βιβλίο της Ιουδίθ θεωρήθηκε κανονικό, και επομένως οι εικόνες της Ιουδίθ ήταν αποδεκτές όπως αυτές άλλων βιβλικών γυναικών. Στις αρχές του Χριστιανισμού όμως, οι εικόνες της Ιουδίθ ήταν κάθε άλλο παρά ερωτικές ή βίαιες: συνήθως απεικονίζονταν σαν «ένας τύπος παρθένου που προσεύχεται ή σαν μία φιγούρα που ποδοπατεί τον Σατανά και συντρίβει τη Κόλαση». Αυτό άλλαζε ριζικά τον δέκατο ένατο αιώνα όπου η Ιουδίθ έγινε περισσότερο ερωτική, και συνήθως αναπαριστώταν γυμνή. Εδώ ο Βαζάρι απεικονίζει την Ιουδίθ σαν μία γυναίκα με μεγάλη δύναμη. Η δυναμική πόζα, οι πεταχτοί μύες και το σχεδόν στρατιωτικό κουστούμι της Ιουδίθ επισημαίνουν τη νίκη της.