Η κόρη του φούρναρη

Η Μαργαρίτα Λούτι (επίσης Margherita Luti ή La Fornarina, "η κόρη του φούρναρη") ήταν ερωμένη και μοντέλο του Ραφαήλ. Η ιστορία του έρωτά τους έγινε το αρχέτυπο της σχέσης μεταξύ καλλιτέχνη και  μοντέλου στη δυτική παράδοση, ωστόσο λίγα πράγματα είναι γνωστά για τη ζωή της. Εδώ, φοράει στο μπράτσο της μια κορδέλα με το όνομα του καλλιτέχνη κι έχει μια μυστικοπαθή έκφραση, που παρομοιάζεται με το χαμόγελο της Μόνα Λίζα. Στο Βιβλίο των Καλλιτεχνών ο Βαζάρι ισχυρίζεται ότι ο Ραφαήλ "δεν μπορούσε να αφοσιωθεί στη δουλειά του, επειδή είχε ξεμυαλιστεί με την ερωμένη του". Υπαινίσσεται, μάλιστα, ότι αυτή η μυστηριώδης γυναίκα ίσως να προκάλεσε τον πρόωρο θάνατο του Ραφαήλ (που αποδόθηκε σε σεξουαλική υπερδιέγερση) κι όλα αυτά εξηγούν γιατί ο πίνακας, όσο εντυπωσιακός κι αν φαίνεται, είναι τεχνικά ημιτελής.

Πρόσφατα, μια νέα έρευνα από τον Ιταλό ιστορικό τέχνης Maurizio Bernardelli Curuz υποστηρίζει ότι ο Ραφαήλ και η Λούτι είχαν ήδη παντρευτεί σε μυστική τελετή. Φοβούμενος το σκάνδαλο ο καλλιτέχνης πήρε το μυστικό στον τάφο του. Ένα νήμα από γαμήλιες αλληγορίες στο πορτραίτο οδηγεί στον μυστικό γάμο. Η κορυφαία ένδειξη είναι η πόρπη, που είναι καρφιτσωμένη  στο μοδάτο, μεταξωτό τουρμπάνι της La Fornarina, το είδος του κοσμήματος, που θα φορούσε μια γυναίκα τη μέρα του γάμου της. Το μαργαριτάρι, που επίσης περιλαμβάνεται σε ένα άλλο γυναικείο πορτραίτο, Τη γυναίκα με το βέλο, ενισχύει τη θεωρία ότι το όνομα του μοντέλου ήταν Μαργαρίτα - Margherita είναι η λατινική λέξη για το μαργαριτάρι - και όχι Maria Bibbiena, όπως λέγανε τη γυναίκα που επρόκειτο να παντρευτεί ο καλλιτέχνης. Υπάρχουν κι άλλες ενδείξεις γάμου, από τη γαλάζια κορδέλα στο μπράτσο της γυναίκας, που γράφει το όνομα του Ραφαήλ - ένας ασυνήθιστος τρόπος να υπογράφει κανείς ένα πορτραίτο - μέχρι το δαχτυλίδι στο αριστερό της χέρι, που αργότερα καλύφθηκε από τους μαθητές του Ραφαήλ. Το πορτραίτο κοσμείται επίσης από μια ζωγραφισμένη φυλλωσιά στο φόντο, από μύρτιλλα και κυδώνια, σύμβολα αγάπης, γονιμότητας και πίστης.