Αλεξάντερ Ρόσλιν
Το καλοκαίρι του 1754, ο καλλιτέχνης Αλεξάντερ Ρόσλιν καλέσθηκε να αναλάβει διάφορα αγοραστικά καθήκοντα στο Παρίσι εκ μέρους του Καρλ Γκουστάφ Τεσίν. Όταν ο Χένρικ Βίλχελμ Πάιλ, προστατευόμενος του Τεσίν, έφθασε στο Παρίσι με μια εκπαιδευτική περιοδεία στα μέσα του 1970, ο Ρόσλιν και η συζυγός του τον υποδέχθηκαν με ανοιχτές αγκάλες. Ως ένδειξη της επακόλουθης στενής φιλίας τους ο Ρόσλιν ζωγράφισε την προσωπογραφία του ίδιου και της συζύγου του, Μαρί Σουζάν Ζιρούστ, στο καβαλέτο δουλεύοντας σ'ενα έργο παστέλ του Πάιλ. Ο πίνακας δημιουργήθηκε προς το τέλος της επίσκεψης του Πάιλ. Η προσωπογραφία μέσα στην προσωπογραφία δεν βρέθηκε ποτέ, αλλά υπάρχουν διάφορα αντίγραφα μιας παλαιότερης έκδοσης από την Μαρί Σουζάν Ζιρούστ από το προηγούμενο έτος.
Το χρυσό κουτί που φιλοξενεί την προσωπογραφία μινιατούρα στο οποίο δείχνει ο Ρόσλιν είναι μέρος της παρόμοιας με ρέμπους φύσης του πίνακα και μπορεί να ήταν ένα πολυτελές αποχαιρετιστήριο δώρο από τον Πάιλ. Η επιγραφή στο πλαίσιο, Loin et près (Μακριά κι όμως κοντά), καθιστά σαφές πως η προσωπογραφία ήταν όντως ένα δείγμα φιλίας. Ο Πάιλ πιθανότατα απέκτησε τον πίνακα το ίδιο έτος ή εντός των ετών που ακολούθησαν. Σύντομα μετά την επιστροφή του στην Σουηδία, παντρεύτηκε την Άννα Γιοχάνα Γκριλ την νεότερη, κόρη του αείμνηστου Κλας Γκρίλ του πρεσβύτερου, πρώην διευθυντή της Swedish East India Company (πρώην εταιρία εμπορίου μεταξύ Σουηδίας και Ανατολής). Στοιχεία δείχνουν πως η μινιατούρα μιας νεότερης γυναίκας ζωγραφισμένης πάνω στο χρυσό κουτί είναι η κυρία Γκριλ, ενώ η μεγαλύτερη γυναίκα πιθανώς είναι η μητέρα της, Άννα Γιοχάνα η πρεσβύτερη.
Υπό αυτό το πρίσμα είναι εύκολο να καταλάβουμε γιατί ο Ρόσλιν κλήθηκε να ζωγραφίσει την προσωπογραφία της οικογένειας Γκριλ τον Σεπτέμβριο του 1775, που τώρα βρίσκεται στο Μουσείο Τέχνης του Γκέτεμποργκ. Ο πίνακας της χήρας Άννα Γιοχάνα Γκριλ της πρεσβύτερης με τα παιδιά της Άντολφ Ούλρικ και Άννα Γιοχάνα η νεότερη έδεσε εύκολα με την ομαδική προσωπογραφία των Ρόσλιν που έχει πλέον αποκτήσει το εθνικό μουσείο (Nationalmuseum). Η οικογενειακή προσωπογραφία ωστόσο, δεν περιελάμβανε τον γαμπρό της κυρίας Γκριλ, τον Πάιλ, αλλά τον εκλιπόντα σύζυγό της. Σύμφωνα με την παράδοση, απεικονίζεται σε μια άλλη διάσταση της πραγματικότητας, με την μορφή μιας προσωπογραφίας από παστέλ από τον Γκούσταφ Λούντμπεργκ στο παρασκήνιο. Η επιγραφή συμπληρώνει αυτή του μενταγιόν και προσθέτει πολλαπλά επίπεδα σημασίας Loin et près/Unis à jamais (Μακριά κι όμως κοντά/Ενωμένοι για πάντα).
Παρουσιάζουμε τον σημερινό πίνακα χάρη στο εθνικό μουσείο της Στοκχόλμης. Σύντομα θα μπορείς να μάθεις περισσότερα για την συλλογή τους... αλλά σώπασε για την ώρα! :)