Άγνωστος Καλ
Στις 31 Αυγούστου 1944, γερμανικές βόμβες έπεσαν στη Nowe Miasto (Νέα πόλη) στη Πολωνία. Μία από αυτές, συνετρίβει στο θόλο της εκκλησίας του άγιου Καζιμίρ, θάβοντας τους ανθρώπους που είχαν βρει καταφύγιο εκεί. Ανάμεσα στα κατεστραμένα αντικείμενα ήταν ο τάφος της Μαρίας Γιόζεφα Σομπιέσκα, το γένος Βέσελ (Maria Józefa Sobieska, née Wessel) (1685-1761), η γυναίκα του Κωνσταντίνου Βλαδίσλαου Σομπιέσκι (1680-1726), γιός του βασιλιά Γιάν Γ' Σομπιέσκι (1629-1696). Το κεφάλι του κλαμένου «putto» είναι ένα από τα διατηρημένα στοιχεία του τάφου της.
Η Μαρία Γιόζεφα παντρεύτηκε το πρίγκιπα παρά την αρνητική στάση των ανθρώπων γύρω του, ειδικά της βασίλισας Μαρίας-Καζιμίρα, γι' αυτό η γαμήλια τελετή τους το 1708 έλαβε χώρα χωρίς τη γνώση της οικογένειας. Βδομάδες μόλις μετά το γάμο, ο Κωνσταντίνος εγκατέλειψε τη γυναίκα του και επιδίωξε να αναιρέσει το γάμο τους. Η διαδικασία πήρε πολλά χρόνια και τελικά κατέληξε στη συμφιλίωση του ζευγαριού, αλλά ο Κωνσταντίνος πέθανε ένα χρόνο μετά, το 1726. Όντας χήρα, η Μαρία διαχειρίζονταν τη περιουσία Σομπιέσκι, που της άφησε ο άντρας της. Στα τελευταία χρόνια της ζωής της πούλησε τα ακίνητα στον ανιψιό της, Θεόδωρο Βέσελ, και μετακόμησε στη μονή των Αδελφών Διαρκούς Λατρείας του Ευλογημένου Μυστηρίου στη Βαρσοβία, όπου και πέθανε το 1761.
Εξαιτίας της σχέσης της με τη βασιλική οικογένεια, τα οικόσημα ήταν σημαντικά στοιχεία της διακόσμησης του τάφου της˙ η μαρμάρινη βάση με μία επιγραφή ήταν στολισμένη με δύο οικόσημα: «Janina» (παγώνι, του οίκου Σομπιέσκι) και «Rogala» (κέρας ελαφιού, της οικογένειας Βέσελ). Από πάνω, ήταν ένα μενταγιόν με το προφίλ της Μαρίας Γιόσεβα και δύο «putti» αριστερά και δεξιά. Οι «putti» ήταν ένα διακοσμητικό στοιχείο που είχε γίνει διάσημο στην Αναγέννηση, και κυρίως χρησιμοποιούνταν σε αλληγορικές και μυθολογικές συνθέσεις που σχετίζονταν με τη διασκέδαση και την αγάπη. Στη θρησκευτική τέχνη, αναφέρονται σε διάφορα συμβολικά θέματα με τη χρήση διαφορετικών ιδιότητων. Ένας «putto» του τάφου, κρατά ένα μαντήλι στο δεξί του χέρι για να σκουπίσει τα δάκρυά του, ενώ στο αριστερό του χέρι είχε μία σβησμένη δάδα προς τα κάτω˙ σύμβολο της ζωής του αργοσβήνει. Το κεφάλι του «putto» βρίσκεται στη συλλογή του μουσείου.
Παρουσιάζουμε το σημερινό αριστούργημα χάρη στο Ιστορικό Μουσειο της Βαρσοβίας. Είναι ένα πολύ όμορφο στοιχείο του τι συνέβει στη γενέτειρα πόλη μου στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο˙ μέχρι τον Ιανουάριο του 1945 το 85% ή και 90% των κτιρίων είχε καταστραφεί ολοσχερώς.
ΥΓ. «War, what is it good for? Absoloutely nothing!» Διάβασε μία ιστορία καλλιτεχνικής διαμαρτυρίας εδώ.