Thomas Le Clear
Ο Εσωτερικός χώρος με πορτρέτα του Τόμας ΛεΚλίαρ απαθανατίζει μια κομβική στιγμή της ιστορίας, όταν η άφιξη της φωτογραφίας αμφισβήτησε τη μακροχρόνια κυριαρχία της παραδοσιακής ζωγραφικής. Για αιώνες, οι οικογένειες βασίζονταν στους ζωγράφους για να απαθανατίσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα, αναθέτοντάς τους ζωηρά, συχνά σε φυσικό μέγεθος πορτραίτα. Όμως με την εφεύρεση της δαγκεροτυπίας το 1839, εμφανίστηκε μια εναλλακτική λύση: μικρές, μονόχρωμες φωτογραφίες που, αν και λιγότερο πολύχρωμες, προσέφεραν ένα πρωτοφανές επίπεδο ρεαλισμού.
Αυτός ο ανυπόγραφος και αχρονολόγητος πίνακας αποδίδεται στον ΛεΚλίαρ, ρωπογράφο και πορτρετίστα με ατελιέ στη Νέα Υόρκη, βάσει οικογενειακών μαρτυριών που υποδηλώνουν ότι δημιουργήθηκε γύρω στο 1865. Σύμφωνα με τις ιστορίες αυτές, ο πίνακας ήταν παραγγελία του μεγαλύτερου αδελφού απο τους δύο που απεικονίζονται. Ωστόσο, η ιστορική αναδρομή προσθέτει επιπλέον λεπτομέρειες. Το αγόρι της εικόνας είχε πεθάνει πρόσφατα–όχι ως το παιδί που απεικονίζεται εδώ, αλλά ως 26χρονος πυροσβέστης που χάθηκε σε πυρκαγιά ξενοδοχείου. Η αδελφή του, που επίσης απεικονίζεται, είχε πεθάνει πάνω από 15 χρόνια νωρίτερα κατά τη διάρκεια της εφηβείας της. Πολλοί σύγχρονοι θεατές αισθάνονται ότι το αγόρι φαίνεται απόκοσμα άψυχο, μοιάζοντας σχεδόν με μια συντηρημένη φιγούρα.
Δεδομένης της απουσίας ζωντανών μοντέλων, ο Λεκλίαρ μπορεί να βασίστηκε σε δαγκεροτυπίες των αποθανόντων αδελφών για να αποτυπώσει με ακρίβεια την ομοιότητά τους. Η απόφαση αυτή τον έθεσε στο επίκεντρο μιας αμφιλεγόμενης συζήτησης. Εκείνη την εποχή, πολλοί ζωγράφοι ένιωθαν να απειλούνται από τη φωτογραφία και αντιστέκονταν στη χρήση της ως εργαλείο, δίνοντας έμφαση στις μοναδικές ιδιότητες της ζωγραφικής. Ενσωματώνοντας τη φωτογραφία στο έργο του, ο ΛεΚλίαρ ενεπλάκη άμεσα σε αυτή τη διαμάχη.
Στον πίνακα, ο φωτογράφος απεικονίζεται από πίσω, κρυμμένος κάτω από το πανί του, καθώς χειρίζεται μια φωτογραφική μηχανή υγρού κολλοδίου, ένα μοντέλο που έγινε διαθέσιμο από το 1860 και μετά. Αυτή η λεπτομέρεια βοηθά στη χρονολόγηση του πίνακα και υποδηλώνει το σκόπιμο σχόλιο του ΛεΚλίαρ για την ένταση μεταξύ ζωγραφικής και φωτογραφίας. Αλλά, θα πρέπει να αναρωτιέσαι πώς άλλαξε η φωτογραφία τον κόσμο της τέχνης τα επόμενα χρόνια. Την απάντηση μπορείς να βρεις στο διαδικτυακό μας μάθημα, το οποίο είναι διαθέσιμο εδώ με έκπτωση 25%!
ΥΓ. Μπορούν οι φωτογραφίες να αιχμαλωτίσουν φαντάσματα; Ανακάλυψε τη στοιχειωτική βικτοριανή φωτογραφία πνευμάτων! Για περισσότερες ενδιαφέρουσες ιστορίες φωτογραφίας, δες τα παρακάτω άρθρα.