Hubert Robert
Όταν ο Υμπέρ Ρομπέρ εξέθεσε αυτόν τον πίνακα στο Σαλόνι του Παρισιού το 1785, το έργο του έτυχε ευρείας αποδοχής, αποσπώντας ενθουσιώδεις επαίνους από τον Ντιντερό. Η αντίδραση αυτή ήταν αναμενόμενη, καθώς ο πίνακας αφενός παγίωνε το αισθητικό όραμα του Ρομπέρ και αφετέρου ανταποκρινόταν στη γοητεία που ασκούσε εκείνη την εποχή το «Υψηλό».
Η καλλιτεχνική πορεία του Ρομπέρ διαμορφώθηκε κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Ρώμη, όπου έζησε από το 1754 έως το 1765. Εκεί μεταμορφώθηκε από τοπιογράφος σε διάσημο ζωγράφο αρχιτεκτονικών σκηνών, κερδίζοντας το προσωνύμιο Robert des ruines (Ρομπέρ των ερειπίων).
Η επιλογή να απεικονίσει τη Μεγάλη Πυρκαγιά της Ρώμης το 64 π.κ.χ. έδωσε στον Ρομπέρ την ευκαιρία να συνδυάσει το πάθος του για την αρχιτεκτονική αναπαράσταση με το γούστο της εποχής για το μεγαλειώδες–ένα στυλ που προκαλούσε συχνά δέος και βαθιά συναισθήματα. Αυτή η μεγάλη καταστροφή διήρκεσε συνολικά εννέα ημέρες και μετά την πυρκαγιά είχε καταστραφεί το 71% της Ρώμης (10 από τις 14 συνοικίες).
Σύμφωνα με τον Τάκιτο και τη μεταγενέστερη χριστιανική παράδοση, ο αυτοκράτορας Νέρωνας επέρριψε την ευθύνη για την καταστροφή στη χριστιανική κοινότητα της πόλης, ξεκινώντας τον πρώτο διωγμό της αυτοκρατορίας κατά των χριστιανών. Άλλοι σύγχρονοι ιστορικοί κατηγόρησαν την ανικανότητα του Νέρωνα, αλλά είναι κοινά αποδεκτό από τους ιστορικούς σήμερα ότι η Ρώμη ήταν τόσο πυκνοκατοικημένη που η πυρκαγιά ήταν αναπόφευκτη.
Αλλά ας επιστρέψουμε στον πίνακα. Η Πυρκαγιά της Ρώμης είναι δομημένη γύρω από ένα δραματικό εφέ οπίσθιου φωτισμού που ενοποιεί τη σύνθεση, παρουσιάζοντας κάτι περισσότερο από ένα απλό ιστορικό γεγονός. Το έργο μεταφέρει τη σύγκρουση μεταξύ δύο κολοσσιαίων δυνάμεων–της ιστορίας και της φύσης–όπως συμβολίζεται από τη διαφορά κλίμακας. Μέσω αυτής της έντασης, η Ρώμη δοξάζεται και ταυτόχρονα καταστρέφεται.
Σε αυτή τη σύνθεση, ο Ρομπέρ χρησιμοποιεί το χαρακτηριστικό του λεξιλόγιο με τις προσόψεων και τις αψίδες των ναών, δημιουργώντας ένα τεράστιο πλαίσιο για το ανθρώπινο δράμα μέσα στην ευρύτερη ιστορική αφήγηση. Η απόφαση να επικεντρωθεί αποκλειστικά σε γυναικείες μορφές που φεύγουν από τη φωτιά αυξάνει τη συναισθηματική ένταση της σκηνής, ενώ η συμπερίληψη ενός αρχαίου αγάλματος στο κέντρο, τοποθετημένου πάνω από μια μητέρα που οδηγεί το παιδί της στις σκάλες, αντανακλά συμβολικά τη συνύπαρξη δύο κόσμων: του αρχαίου και του σύγχρονου, του θείου και του γήινου.
ΥΓ. Αν είσαι φαν των διαχρονικών κλασικών έργων της Δυτικής Τέχνης, μην χάσεις το Σετ 50 Καρτ Ποστάλ Μεγάλων Αριστουργημάτων! Με 50 εμβληματικούς πίνακες, είναι ιδανικό για να το μοιραστείς ως δώρο ή να το κρατήσεις για σένα. Τσέκαρέ το στο DailyArt Shop!
ΥΓ'. Ο Υμπέρ Ρομπέρ γοητευόταν από τα ερείπια. Εξερεύνησε τους μυστηριώδεις πίνακες του Ρομπέρ των ερειπίων.