Μαρτζάνα

Οι μεγάλες, σκοτεινές και κρύες μέρες του χειμώνα επιτέλους τελείωσαν–σήμερα είναι η πρώτη μέρα της άνοιξης! Στην Πολωνία (γενέτειρα του DailyArt), όπως και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου, οι άνθρωποι περιμένουν με ανυπομονησία τα σημάδια της άνοιξης: πιο ζεστός καιρός, κελαηδίσματα πουλιών και ανθισμένα λουλούδια. Με την ευκαιρία αυτή, θέλουμε να μοιραστούμε μαζί σου μια πολωνική παράδοση για το τέλος του χειμώνα.

Την πρώτη ημέρα της άνοιξης στην Πολωνία, τηρείται μια παλιά παράδοση γνωστή ως «πνιγμός της Μαρτζάνα». Η Μαρτζάνα ή Μοράνα, ήταν μια σλαβική θεά που συμβόλιζε τον θάνατο, τον χειμώνα και τις ασθένειες. Η κούκλα, κατασκευασμένη από άχυρο σε μορφή ανθρώπου και ντυμένη με παραδοσιακά γυναικεία ρούχα, αντιπροσωπεύει αυτά τα στοιχεία. Ιστορικά, το τελετουργικό περιελάμβανε το κάψιμο της αχυρένιας φιγούρας και στη συνέχεια τον πνιγμό της σε ένα ποτάμι, συμβολίζοντας την αναχώρηση του χειμώνα και την άφιξη της άνοιξης.

Η παράδοση χρονολογείται από την προχριστιανική εποχή και έχει τις ρίζες της στις παγανιστικές θυσιαστικές τελετές. Όταν ο χριστιανισμός εξαπλώθηκε στην Πολωνία, η Καθολική Εκκλησία προσπάθησε να καταστείλει το τελετουργικό, ωστόσο παρέμεινε βαθιά ριζωμένο στην πολωνική κουλτούρα και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. 

Στη σύγχρονη εποχή, οι οικολογικές ανησυχίες οδήγησαν σε προσαρμογές της παράδοσης. Από τον 19ο αιώνα, έχει εξελιχθεί σε ένα παιχνιδιάρικο τελετουργικό για παιδιά και εφήβους. Αντί να καίνε και να πνίγουν την κούκλα, τα παιδιά συχνά παίρνουν τις κούκλες Μαρτζάνα για μια συμβολική βόλτα, γιορτάζοντας την άφιξη της άνοιξης με τραγούδια και εορταστικές δραστηριότητες. Αυτός ο μετασχηματισμός επέτρεψε στην παράδοση να επιμείνει, υιοθετώντας παράλληλα μια πιο περιβαλλοντικά συνειδητοποιημένη προσέγγιση.

Η Μαρτζάνα που παρουσιάζουμε σήμερα σχεδιάστηκε από τη Ζόφια Στριγένσκα, πολωνή ζωγράφο, γραφίστρια, εικονογράφο, σκηνογράφο και εκπρόσωπο της Αρ Ντεκό.

Καλή άνοιξη σε όλα!

ΥΓ. Η Ζόφια Στριγένσκα κέρδισε την αναγνώριση κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου για το ιδιαίτερο στυλ της, εμπλουτισμένο με λαϊκό στοιχείο. Ανακάλυψε τη σλαβική Αρ Ντεκό τέχνη της Στριγένσκα!