بانوی پیر احتمالا یکی از زیباترین نقاشیهای نا زیبایی است که تابه حال خلق شده است! با عرض پوزش بابت این ضد و نقیض بودن، اگرچه دیدن این خانم بسیار وحشتناک است، اما این تصویر خود نمونهای است از نقاشی رنگ روغن رنسانس شمالی. متسیس این سوژهی غیرمعمول را با صداقت و شادابی ترسیم کرد، بانویی پیر را به تصویر کشید که به مد دوران جوانیاش لباس پوشید و یک غنچه گل رز را با ژستی رمانتیک نگه داشته است. این ممکن است تصویری طنزآمیز از پیرزنی باشد که برای سن خود نامناسب رفتار میکند، اما خوشبختانه در این نمونهی خاص این یک شخص واقعی نیست: شکی در این نیست که متسیس در مقطعی از زندگی حرفهای خود فردی با این مشخصات ظاهری را دیده و ضبط کرده باشد (اکنون به نام بیماری پاژه شناخته شده که باعث تغییر شکل استخوانها میشود)، هرچند که هیچ گزارشی از یک بانوی اشرافی وجود ندارد که با این توصیف دقیق منطبق باشد، در نتیجه به نظر میرسد که او طراحیهایی از فردی با این وضعیت انجام داده و بعد او را با لباسهای مخصوصی برای این نقاشی پوشانده است.
شخصیتی که او به تصویر کشیده هم خندهدار و هم ناراحت کننده است. در اینجا بانوی پیر و به شدت ناخوشایندی وجود دارد که اظهار میکند به دنبال عشق است، با تماشای لباسهای از مد افتادهی او، شکل ناهنجارش و پوست چروکیدهاش کار سختی است که حداقل پوزخند کوچکی نزد، هرچه باشد چه کسی حاضر است با او قرار بگذارد! با این حال آیا میتوانیم به او بخندیم بدون اینکه تعصبات ما بازتاب پیدا کنند؟
ناگهان متوجه میشویم که ممکن است هنرمند تعمدا ما را معذب کند تا به ما نشان دهد که خود ما نیز مطلقا بدون زشتی نیستیم.
او واقعا باید یکی از بدشانسترین زنانی باشد که تاکنون زیسته: بیماری پاژه نه تنها به شدت نادر است بلکه به ندرت افراد زیر پنجاه سال را درگیر میکند، و حتی تاثیر کمتری روی زنان دارد. با دانستن این حقایق من فکر میکنم که بینندهی امروزی همدردی بیشتری نسبت به دوشس دارد، اما ذهن رنسانس کمتر بخشنده بوده است، بنابراین من به این هم فکر میکنم که آیا متسیس رویای این را داشته که این بانو را از دریچهای به غیر از تمسخر و ظلم ببینند.
- سارا