پرترۀ پاپ اینوسنت دهم یک نقاشی با تکنیک رنگ روغن روی بوم است که توسط هنرمند اسپانیایی، دیهگو ولاسکز، طی سفری به ایتالیا در سال 1650، خلق شده. از نظر بسیاری از هنرمندان و منتقدان هنری، این اثر بهترین پرترهای است که تا به امروز اجرا شده. پرتره به خاطر سبک رئالش مورد توجه قرار گرفته و همچنین، به دلیل این که پرترهای قوی و گیرا از یک مرد باهوش و زیرک اما سالخورده است. او جامهای لینن به تن دارد و کیفیت بالای کار از رنگ قرمز غنی به کار برده شده در بالای لباس، کلاه و پردههای آویزان، مشخص است. ولاسکز امضاي خود را بر روي تکه كاغذي كه پاپ در دست دارد درج كرده، اما خواندن تاريخ آن دشوار است.
داستان اینطور نقل شده که ولاسکز در آن زمان یک نقاش مشهور بوده و هنگامی که از شهر واتیکان بازدید میکند، قرار ملاقاتی با پاپ اینوسنت دهم ترتیب میدهد. او به پاپ پیشنهاد نقاشی پرترهای از وی میدهد اما پاپ اینوسنت دهم مردد است و به شهرت ولاسکز اعتماد ندارد. وی از ولاسکز میخواهد تا مهارت نقاشی خود را به او اثبات کند و ولاسكز پرترۀ دستیار پاپ، یعنی خوان د پارخا را خلق میکند (كه در حال حاضر در موزۀ متروپولیتن نیویورك به نمایش گذاشته شده). پاپ پس از دیدن پرترۀ خوان د پارخا به ولاسکز اجازه داد تا کار بر روی این پرتره را آغاز کند.
دلال هنری، رنه گیمپل، در سال 1923 در دفتر خاطرات خود مینویسد: "جی.پی. مورگان حاضر بود یك میلیون دلار بابت این پرتره پرداخت کند. ولاسكز با یك چهرۀ ایتالیایی گلگون روبرو بود و این هنرمند كه تا به آن روز به ترسیم چهرههای رنگ پریدۀ اهلی كشور خود عادت كرده بود، قلم موی خود را آغشته به رنگ قرمز شرابی کرد و تصویر این عشرتطلب را روی بوم زنده کرد.. آن صورت گردابی از گوشت، خون و زندگی است؛ چشمها نگاهی پرسشگرانه دارند."
پینوشت: اینجا میتوانید دربارۀ پرترههای سلطنتی انگلیس مطالعه کنید.