شوالیه، مرگ و شیطان، اثر آلبرشت دورر یکی از سه حکاکی بزرگی است که بین سالهای ۱۵۱۳ تا ۱۵۱۴ م. خلق شده و بهطور جمعی به عنوان «Meisterstiche» یا حکاکیهای استادانه شناخته میشود. دو اثر دیگر در این مجموعه، ملانکولیای ۱ و قدیس ژروم در اتاق مطالعهاش هستند. این آثار هرچند بهصورت رسمی اثری سهگانه نیستند اما به طور نزدیکی به یکدیگر مرتبط و مکمل یکدیگرند و هر کدام نمایانگر یکی از سه نوع فضیلت در فلسفهی اسکولاستیک قرون وسطیاند: فضایل الهیاتی، عقلی و اخلاقی.
مفهوم «شوالیه مسیحی» در این حکاکی ممکن است از کتاب «دستورالعملهایی برای سرباز مسیحی» اثر اراسموس روتردامی (که یک انسانگرای برجسته رنسانس بود) الهام گرفته شده باشد. این کتاب در سال ۱۵۰۴ م. چاپ شد. اراسموس در این کتاب توصیه میکند که مسیر فضیلت، هرچند دشوار و مملو از دشمنانی چون جسم، شیطان و دنیا باشد، باید با استقامت طی شود: «تمام آن ارواح و اشباحی که به نظر میرسد در درههای هادس (دنیای زیرین) بر تو فرود میآیند، باید بهعنوان هیچ انگاشته شوند، مانند اِنئاسِ ویرژیل... به عقب نگاه نکن.»
دورر در این حکاکی، شوالیهای را به تصویر میکشد که از میان درهای تاریک نوردیک (اروپای شمالی) عبور میکند و همواره به نمادهای مرگ بیاعتنایی میکند. او سوار بر اسب رنگپریدهای است، ساعتی شنی، نماد ممنتو موری (یادآور مرگ) در دست دارد و شیطانی زشت و خوکپوزه، از پشت او را دنبال میکند. بیاعتنایی میکند. دورر با الهام از سنت نقاشیهای قهرمانانه اسبسواری که در ایتالیا با آنها آشنا شده بود، شوالیهای را نشان میدهد که مظهر فضیلت اخلاقی محکم است و بدون توجه به چهرههای هراسناک اطرافش، به مأموریت خود وفادار میماند.
پ.ن. آیا میتوانید در این حکاکی یک مارمولک پیدا کنید؟ دورر عاشق تصویرگری از موجودات مختلف دنیای طبیعت بود. در اینجا ۷ جانور شگفتانگیز اثر آلبرشت دورر را ببینید.