مارزانا

زمستان طولانی، تاریک و سرد سرانجام به پایان رسید؛ امروز اولین روز بهار است! در لهستان (زادگاه دیلی‌آرت) و بسیاری از دیگر نقاط جهان، مردم مشتاقانه نشانه‌های بهار را انتظار می‌کشند: هوای گرم‌تر، آواز پرندگان و شکوفه‌های گل. به همین مناسبت، می‌خواهیم سنتی لهستانی را برای پایان زمستان با شما به اشتراک بگذاریم.

در نخستین روز بهار در لهستان سنتی کهن به نام "غرق کردن مارزانّا" برگزار می‌شود. مارزانّا یا مورانا، الهه‌ی اسلاوی مرگ، زمستان و بیماری بود. که عروسکی از کاه به شکل انسان ساخته‌شده و در لباس‌های سنتی زنانه پوشانده شده، نماد این عناصر است. در گذشته، این عروسک را ابتدا می‌سوزاندند و سپس در رودخانه غرق می‌کردند تا نمادی از پایان زمستان و آمدن بهار باشد.

این سنت به دوران پیش از مسیحیت بازمی‌گردد و ریشه در آیین‌های قربانی‌ کردن بت‌پرستان دارد. با گسترش مسیحیت در لهستان، کلیسای کاتولیک تلاش کرد این آیین را سرکوب کند اما این سنت چنان در فرهنگ لهستانی ریشه دوانده بود که تا امروز همچنان پابرجا مانده است.

در دوران امروزی، نگرانی‌های زیست‌محیطی باعث تغییراتی در این سنت شده است. از قرن نوزدهم میلادی، این مراسم به آیینی شادی‌بخش برای کودکان و نوجوانان تبدیل شده است. به جای سوزاندن و غرق کردن عروسک، امروزه کودکان مارزانای خود را به گردش نمادین می‌برند و با سرودها و فعالیت‌های سرورآمیز، آغاز بهار را جشن می‌گیرند. این تغییرات باعث شده که این سنت سازگارتر با محیط‌زیست پا برجا بماند. 

مارزانایی که امروز نمایش می‌دهیم، توسط زوفیا استریینسکا طراحی شده است؛ نقاش، طراح گرافیک، تصویرگر و طراح صحنه‌ی لهستانی و یکی از نمایندگان برجسته‌ی سبک آرت دکو.

بهارتان مبارک!

پ.ن. زوفیا استریینسکا در دوره‌ی میان‌دوجنگ به دلیل سبک منحصربه‌فردش که با فولکلور اسلاوی آمیخته بود، شهرت یافت. با هنر آرت دکو اسلاوی او آشنا شوید!