Willem Claeszoon Heda
De term "stilleven" duikt pas op in het midden van de 17de eeuw. Voor 1650 sprak men van fruit-, banket- of ontbijtstukken. Dat deze werken erg werden geapprecieerd blijkt uit het feit dat Ambrosius Bosschaert voor een bloemstuk schilderij1000 gulden kreeg terwijl rond 1625 in Holland ongeveer 60 gulden werd betaald voor een portret. Later werden voorstellingen van bloemen, objecten en dode dieren meer symbolisch want elk voorwerp kreeg een religieuze betekenis. Een stilleven van druiven, appels en peren bijvoorbeeld stond voor het bloed van Christus, zijn liefde voor de kerk of de zachtheid van de transformatie naar mens. Een kreeft stelde de verrijzenis voor. Er waren ook zinnebeelden en verstopte religieuze en politieke symbolen in dit soort werken en de breuk tussen katholieken en protestanten - tussen het zuiden en het noorden - zette schilders ertoe aan hierop te zinspelen. Bovendien bevatten deze schilderijen clandestiene spreuken of werden ze gemaakt om in beperkte kring te worden gezien. Visstillevens werden vooral in Den Haag gemaakt waar er een belangrijke voor markt was. Haarlem was het centrum van ontbijtstillevens terwijl er in Utrecht meer vraag was naar bloemen. Al deze schilderijen weerspiegelden een verandering van denkwijze en mentaliteit.
Ik hoop dat jullie het Kerstdiner overleven!