Memnon pietà by  Douris (schilder) en Kalliades (pottenbakker) - 490-480 vChr - 12 x 26,9 cm Memnon pietà by  Douris (schilder) en Kalliades (pottenbakker) - 490-480 vChr - 12 x 26,9 cm

Memnon pietà

aardewerk • 12 x 26,9 cm
  • Douris (schilder) en Kalliades (pottenbakker) - 5th century v.C. Douris (schilder) en Kalliades (pottenbakker) 490-480 vChr

Kijk eens om je heen! Welk stukje kunst zie je in je directe omgeving? Afhankelijk van waar je bent, kun je misschien helemaal niets noemen. Maar stel je eens voor dat je uit een tijd komt die ver in de toekomst ligt. Probeer te zien door de ogen van het een of andere futuristische wezen, en kijk nog eens om je heen.  De prozaïsche voorwerpen die je omringen zijn meteen interessanter geworden. Omdat ze vreemd en antiek zijn. Uit hun vorm, bestemming en ontwerp klinkt een stem uit vroegere tijden. Ze staan voor een soort mythische bijzonderheid, vergelijkbaar met de manier waarop wij tegenwoordig  kijken naar Egyptische kammen, Grieks aardewerk of Byzantijnse kisten.

Dat is een merkwaardige eigenschap van kunst! Bij een bezoek aan het Louvre in Parijs, komen we gesneden, beschilderde voorwerpen tegen die waren bestemd om plechtig te worden aanbeden. Voorwerpen waarvan wij aannemen dat ze als kunst waren bedoeld. Maar we treffen ook voorwerpen aan die oorspronkelijk de meest uiteenlopende functies hadden, zoals tapijten, schotels, kopjes of spiegels. Het voorwerp dat we je vandaag laten zien past binnen een Griekse aardewerk traditie, uitgevoerd in een toen zeer geliefde stijl, waarbij personen of ornamenten werden afgebeeld als rode silhouetten. Deze stijl werd gebruikt voor alledaagse gebruiksvoorwerpen. Toen ambachtslieden zich mettertijd meer bewust werden van de mogelijke waarde van hun werk, begonnen zij hun producten te signeren. Hierdoor ontstond een overgang naar verfraaiïng, waardoor de mate van detail, het afgebeelde verhaal en de compositie naar een hoger niveau werden getild.

Worden ambachtslieden simpelweg door het verstrijken van de tijd kunstenaars? Het klopt dat niettegenstaande de praktische functies van antieke voorwerpen zoals dit, de meeste ervan die we tegenwoordig in de musea vinden zijn gemaakt met het oog op hun esthetische waarde. Zij waren in het bezit van de elite, net als tegenwoordig Bentley's en Ferrari's.

Laten we even de tijd nemen om met bewondering te kijken naar de voorwerpen en de ontwerpen om ons heen die we allemaal zo vanzelfsprekend vinden. Als ze zich ergens in het hier en nu bevinden, kunnen we ze moeilijk in het juiste perpectief zien en begrijpen dat dit moment slechts een van de ontelbare mogelijke positioneringen in de tijd is. En dat dit moment al gauw voorbij zal zijn. Waarna het vreemd, raar en merkwaardig zal zijn in de ogen van hen die na ons komen. Laten we ons vandaag eens voorstellen dat we  in een enorm museum rondlopen in de ver verwijderde toekomst.