Onbekend Banksy
Maak jij je zorgen over het hebben van voldoende spaargeld voor toekomstige uitgaven? Krijg je de kriebels van financiële fluctuaties, zwak beleid bij banken, winstwaarschuwingen en inflatie? Heeft je geld behoefte aan een wasbeurt? Relax, Kunst is de oplossing voor jou. Subliem, inspirerend, grensverleggend: Kunst heeft het allemaal en is ook nog een fantastische investering. We weten dat goud momenteel meer waard wordt, maar hoe lang zal die waarde nog doorstijgen? Gewoonlijk wordt gedrukt papier, na mate de tijd verstrijkt, minder waard. Meestal geldt dit voor de gekleurde stukjes papier met belangrijke personen en getallen erop die we in onze portemonnee koesteren, waar je je tijd voor verkoopt, juist die papiertjes hebben de neiging om te devalueren - een fenomeen dat inflatie heet. (Ik weet het, het klinkt veel beter wanneer ik zou zeggen "ik verdien X per uur", dan "ik verkoop een uur van mijn leven voor X"). En terwijl portretten van presidenten, koningen en koninginnen die wij in onze zakken bewaren devalueren, zullen de portretten van sekswerkers geschilderd door Toulouse-Lautrec in waarde gelijk blijven (of zelfs meer waard worden). Vind je de ironie hiervan niet ook geweldig?
Ik geloof niet dat geld de bron van al het kwaad is, maar hierdoor is wel hypocrisie en elitarisme de kunstwereld binnengeslopen (zoals overal gebeurt waar geld belangrijk wordt). En dit gebeurde al tijdens de renaissance. Privécollecties zijn synoniem aan luxe, sociale status en er was een tijd waarin het gewoonweg niet mogelijk was om het portret van de koning door Velázquez met eigen ogen te aanschouwen, tenzij je deel uitmaakte van het hof.
En toen waren daar de musea. De avant-garde bracht Kunst dicht bij de mensen. Al snel waren er meer kunstwerken te bekijken dan ooit zou lukken. Vorige week was het Internationale Kunstmuseadag, iets wat aandacht mag krijgen: alle inzet en het waardevolle werk van deze instellingen heeft ertoe bijgedragen dat de meesten van ons (zij die het zich niet kunnen veroorloven om er een eigen collectie op na te houden) toch in aanraking kunnen komen met cultuur en schoonheid. Toch kan ik het niet laten om hier enkele kanttekeningen bij te plaatsen. Wat is nog de rol van een museum in de huidige tijd als ik op ieder gewenst moment van de Mona Lisa kan genieten op mijn eigen apparaat, zonder mij te begeven in de drukte van andere toeschouwers? En hoe zit het met die werken die niet op de conventionele doeken geschilderd zijn? Men begon op canvasdoek te schilderen, omdat dat makkelijker voor de handel was. Zo kon het werk opgerold en verscheept worden naar Venetië en Florence tijdens de renaissance (muren van kerken en houten panelen waren toch een stuk lastiger te verhandelen).
Het stereotype van het schilderij dat we vandaag de dag kennen is ooit zo ontworpen zodat er geld aan te verdienen viel en dat is misschien ook wel de reden dat zoveel mensen maar weinig waarde toekennen aan alles wat buiten dit concept gemaakt wordt. Voor hen presenteer ik vandaag een werk van Banksy. En met de vraag over het nut van de musea vandaag de dag in het achterhoofd, zou ik (vanuit je zak) jou (die over meer informatie kan beschikken dan welk willekeurig museum dan ook in huis heeft) willen uitdagen om het werk van Banksy te onderzoeken (terwijl je met een klik van het Franse Louvre naar het Portugese Gulbenkian gaat). Om daarna rond te dwalen in de straten die zijn toegangkaartjesvrije museum zijn.
- Artur Deus Dionisio