De soldaat en het Lachende Meisje by Johannes Vermeer - c. 1657 - 50.5 x 46 cm De soldaat en het Lachende Meisje by Johannes Vermeer - c. 1657 - 50.5 x 46 cm

De soldaat en het Lachende Meisje

olie op doek • 50.5 x 46 cm
  • Johannes Vermeer - 1632 - December 1675 Johannes Vermeer c. 1657

Wie houdt niet van Vermeer :)

In De soldaat en het Lachende Meisje vinden we Vermeer's karakterisiteke stijl terug. Het onderwerp is een jonge vrouw in een gele jurk, het licht komt van de linkerzijde door een open raam, en er hangt een grote landkaart aan de muur. Al die elementen komen in sommige van zijn andere werken voor, al is de aanwezigheid van een man, die ook aan de tafel zit, een wezenlijk verschil. De vrouw is het belangrijkste onderwerp, er valt zacht, direct licht op haar gezicht. Ze lijkt op Vermeers' vrouw, Catharina Bolnes, die dikwijls zou geposeerd hebben voor zijn schilderijen. Met röntgenopnamen kunnen kunsthistorici zien dat Vermeer van plan was de vrouw af te beelden met een grote witte halskraag die een groot deel van haar gele jurk zou bedekken.  Het kapje werd later vergroot om al het haar te bedekken en de aandacht meer te vestigen op haar gezichtsexpressie. Het gele lijfje met galons komt in verschillende portretten van Vermeer voor. Het werd een 'schort' genoemd en werd dagelijks gedragen als gewoon kleed. Ze heeft eveneens een blauwe voorschoot om, over het kleed, maar die is verborgen door de schaduw van de tafel. Blauwe voorschoten waren alledaags in die tijd omdat vlekken er minder zichtbaar op waren. Kunsthistorici hebben hieruit geconcludeerd dat de soldaat een onverwacht bezoek brengt aan het meisje tijdens haar ochtendtaken. De vrouw heeft een wijglas in de hand, gewoonlijk gebruikt voor witte wijn. Omdat in die tijd wijn duurder was dan bier is het een teken van luxe. De man is een ridder, hij draagt een rode jas en een dure hoed die zijn welstand en status tonen. De hoed met de brede rand is gemaakt van beverbont dat weerbestendig is en goed voor sneeuw- en regenomstandigheden. Hij is waarschijnlijk gemaakt in Nieuw Nederland (nu de VS) dat toen werd gecontroleerd door de West Indische Compagnie. Het rood in zijn uniform wordt geassocieerd met macht en passie, wat zorgt voor een passionele en emotionele sfeer in het tafereel. Zijn rang als officier wordt bepaald door de zwarte schouderband die hij draagt. Waar ze het over hebben is niet bekend. Veel historici denken dat het werk alleen maar afbeeldt hoe een vrouw onschuldig en eervol het hof gemaakt wordt door deze soldaat. Sommigen argumenteren niettemin dat haar open hand en glimlach zou wijzen op een vraag voor betaling voor de coitus.