Diogenes

Jean-Léon Gérôme (1824-1904) was een vooraanstaande 19e-eeuwse Franse kunstenaar, die bekend stond om zijn nogal ongebruikelijke academische schilderstijl. Gérôme verzette zich tegen de destijds ontstane ontwikkeling in de richting van het impressionisme. Hij trachtte de bestaande klassieke weelderige traditie van de academische schilderstijl in ere te houden. Hoewel hij een aanhanger was van deze gevestigde traditie, is Gérôme opmerkelijk onorthodox in zijn pogingen zijn schilderijen te voorzien van dramatiek in talrijke voorstellingen uit historische vertellingen. Diogenes beeldt de cynische filosoof af in een tafereel dat echt beoogt de volledige  essentie van de filosoof te treffen.

Diogenes was een van de grondleggers van de cynische filosofische school in het antieke Griekenland, een denkrichting die de afwijzing van sociale autoriteit en normen bepleitte. Deze filosofen stelden zich tot doel om de gehypnotiseerde massa te bevrijden van hun verslaving aan hun bezittingen en hartstochten. Zij waren voorstanders van een sober en deugdzaam natuurlijk bestaan. Diogenes gaf zich in zijn persoonlijk leven volledig over aan deze filosofie. Hij staat bekend als iemand die publiekelijk de autoriteit van veel prominenten uit die tijd schoffeerde (zoals het onderbreken van Plato's lezingen en het openlijk respectloos benaderen van Alexander de Grote).

De verschillende thema's en symbolen die in dit werk worden afgebeeld, assen naadloos bij zijn manier van leven en zijn filosofie. Zoals hier is te zien, woonde Diogenes op straat (en zoals sommigen getuigden) in vaten die werden gebruikt voor het opslaan van voedsel. Dit was een praktisch voorbeeld van zijn filosofie en zijn natuurlijk bestaan. De honden in dit tafereel beantwoordden aan de overtuiging  van de filosoof dat we moeten streven naar het sobere uiterlijk en de stoïcijnse levenshouding van het dier. De lamp die Diogenes vasthoudt kennen we uit openbare verslagen die beschrijven hoe de filosoof door de straten dwaalde. Daarbij bescheen hij met zijn lamp de gezichten van de Grieken, op zoek naar een eerlijk mens. Alle thema's, elementen en symbolen die in dit werk worden getoond, bieden  een holistische weergave van de filosoof. Daarbij krijgt de beschouwer een nabije blik op het dagelijks leven van de excentrieke Griekse cynicus.

-Alexander Smith