Venus

Het schilderij van vandaag presenteren we dankzij het Städel Museum. Geniet ervan :)

Venus is de godin van de liefde en de schoonheid. Als figuur uit de klassieke mythologie kwam ze weer in zwang in de Renaissance. Lucas Cranach de Oude, een vriend van Martin Luther, maakte verschillende voorstellingen van haar. Het bijzondere aan ons paneeltje is dat de schilder Venus hier op opmerkelijke wijze losmaakt van de mythe - ze wordt niet zoals gebruikelijk begeleid door Cupido, noch is er sprake van een verhalende context.

Op het eerste gezicht zien we alleen een eenvoudige naaktfiguur, maar zelfs zij roept vragen op. Haar destijds moderne, waardevolle hoofdtooi en halskettingen wijzen op een verheven status. Een lid van de aristocratie zou zich echter nooit naakt hebben laten schilderen. Venus poseert sierlijk, waarbij haar sluier (zo doorzichtig dat hij bijna onzichtbaar is)  niet in het minst dient om de elegante beweging van de armen mogelijk te maken. Ook de manier waarop Cranach met het licht omgaat is opmerkelijk.

Terwijl de naakte figuur in het licht baadt, verzinkt de achtergrond achter haar onmiddellijk in een kosmische en onverklaarbare duisternis. Vandaag kennen we dergelijke effecten van foto's of toneeldecors. In Cranachs tijd zou het begrepen zijn als een onwerkelijke lichtsfeer, nauwelijks verbonden met een aards wezen. Een voorstelling die zo raadselachtig, verleidelijk en intiem is als deze, werd waarschijnlijk gemaakt voor een privé-kabinet van kunst en curiosa.

P.S. Je kunt het zeven fouten spel met Lucas Cranach hier spelen!