Leonardo da Vinci
Het schitterende werk van vandaag presenteren we met dank aan Pinacoteca Ambrosiana in Milaan. Dit dunne walnoten paneel wordt tegenwoordig alom beschouwd als een oorspronkelijk werk van Leonardi da Vinci, maar tot het einde van de 18e eeuw werd het toegeschreven aan Bernardino Luini. Dit bleek gelukkig te verhinderen dat het werd opgeëist door Napoleon.
De toeschrijving aan Leonardo werd in de 19e eeuw verder onderbouwd, toen de afgebeelde persoon steeds vaker werd geïdentificeerd als Ludovico Sforza (ook bekend als Ludovico il Moro). De identificatie van de ware persoon werd pas mogelijk aan het begin van de 20e eeuw, toen restauratie de pagina bladmuziek en de pen zichtbaar maakte. Vanaf dat moment heeft men veel vermoedens geuit over de daadwerkelijke identiteit van de persoon. Zo zou het kunnen gaan om Franchino Gaffurio, kapelmeester van de Milanese kathedraal of Josquin des Prez, een Frans-Vlaamse zanger en componist. Zowel Gaffurio als des Prez werkten in Milan onder Ludovici il Moro, maar in beide gevallen bestaat er geen enkel document waaruit blijkt dat er enig direct contact is geweest tussen hen en Leonardo.
Meer recent hebben wetenschappers het vermoeden geuit dat het een portret zou kunnen zijn van Atlante Migliorotti, een Toscaanse musicus waarmee Leonardo bevriend was. Opgemerkt moet worden dat Leonardo het 'geportretteerde hoofd van Atlante' noemt op een pagina uit de Codex Atlanticus in een lijst van schetsen om mee te nemen naar Milaan. Het portret van een Musicus, daterend uit 1485 (slechts enkele jaren na de aankomst van de meester in Milaan), zou wel eens een schilderij kunnen zijn dat is gebaseerd op die bewuste schets, de afbeelding van een vriend die met hem was meeverhuisd naar het Milaan van Ludovici Sforza.
PS Hier vind je 10 feiten die je zou moeten kennen over Het Laatste Avondmaal van Leonardo!