Albrecht Durer
Albrecht Dürer's Ridder, Dood en Duivel is een van drie grote prenten die werden gemaakt tussen 1513 en 1514, die samen de Meisterstiche (meesteretsen) genoemd worden. De twee andere werken in deze groep zijn Melencolia I en Sint Jerome in zijn studie. Ondanks dat het in formele zin geen trilogie is, zijn deze drie etsen toch nauw verbonden en complementair; ze stellen elk een van de drie deugden uit de middeleeuwse scholastiek voor: de theologische, de intellectuele en de morele deugd.
Het concept van de "Christelijke ridder" in de gravure is mogelijk geïnspireerd door Handboek van de Christensoldaat door de Rotterdamse Erasmus (een zeer belangrijke Renaissance humanist), gepubliceerd in 1504. Hierin schrijft Erasmus dat het pad naar de deugd moeizaam kan lijken en geplaveid is met vijanden - die worden afgebeeld door het vlees, de duivel en de wereld - maar men moet vastberaden blijven: "Al deze schimmen en geesten die op je afkomen alsof je in de kloven van Hades ben terechtgekomen moeten worden beschouwd als niets, naar het voorbeeld van Virgilius' Aeneas... Kijk niet achterom."
In de gravure beeldt Dürer de ridder af die door een donkere Noordse kloof rijdt, vastberaden de figuren van de Dood te negeren. Hij zit op een bleek paard en houdt een zandloper vast als een memento mori. Een groteske duivel met een varkenssnuit volgt hem op de voet. Dürer bouwde voort op de traditie van heroïsche ruiterportretten die hij in Italië had ontdekt. De ridder belichaamt de standvastige morele deugd: hij wordt niet afgeleid door de dreigende, grimmige figuren rond hem en blijft trouw aan zijn missie.
PS Kan je een hagedis vinden in deze gravure? Dürer houdt ervan verschillende wezens uit de natuur af te beelden. Hier zijn 7 fantastische dieren door Albrecht Dürer.