Niebieski koń II

W każdą niedzielę w tym miesiącu będziemy prezentować dzieło z kolekcji Kunstmuseum Bern w Szwajcarii. Czas na tę piękną pracę Franza Marca :).

Niebieski koń, odwrócony tyłem do widza, unosi się nad niesamowicie kolorowym krajobrazem. Pod kopytami zwierzęcia znajduje się ścieżka - czy może strumień? - prowadząca w dal, gdzie majaczą niby-wzgórza, niebo i chmury. Koń stoi w miejscu, ale silny podmuch wiatru zdaje się rozwiewiać jego ogon i  krajobraz. Nie ma konkretnego przeznaczenia jako koń jeździecki czy roboczy, ale rozmiar zwierzęcia jest imponujący. Jego niebieski kolor nawiązuje do symbolicznego koloru tęsknoty w romantyzmie. Ponieważ koń jest przedstawiony od tyłu, wzrok widza podąża w tym samym kierunku, co spojrzenie konia. Odzwierciedla to próbę zrozumienia przez Franza Marca duszy zwierzęcia. To tak, jakbyśmy doświadczali świata z perspektywy konia.

Od początku głównym zainteresowaniem Franza Marca, artysty pochodzącego z Monachium, był świat zwierząt, z którym czuł bliską więź. Jelenie, psy, krowy, a przede wszystkim konie służyły jako motywy, z którymi rozwijał swoją wizję nowej sztuki. Marc przedstawiał je w czystych czerwieniach, niebieskościach i żółciach, najpierw realistycznie, potem coraz swobodniej. Osadzał je w abstrakcyjnych krajobrazach, które ożywiał dopełniającymi się barwami: zieloną, pomarańczową i fioletową. Ściśle związany z tym dziełem z Berna, zatytułowanym Niebieski koń II,  jest obraz Niebieski koń I, o tych samych wymiarach i stworzony również w 1911 roku. Przedstawia on młodego konia z przodu a można go znaleźć w Lenbachhaus w Monachium.

W roku, w którym ukończony został nasz obraz Franz Marc i Wassily Kandinsky założyli almanach „Der Blaue Reiter” („Niebieski jeździec”). Kandinsky wspominał później: „Wymyśliliśmy nazwę Der Blaue Reiter przy kawiarnianym stoliku pod pergolą w ogrodzie w Sindelsdorfie. Oboje kochaliśmy niebieski. Marc kochał konie, ja kochałem jeźdźców”. Książka, którą współredagowali, ukazała się w 1912 roku i okazała się jednym z najważniejszych pism programowych o sztuce XX wieku. Artyści, którzy pracowali przy „Der Blauer Reiter” to August Macke, Gabriele Münter, Alexej Jawlensky i Paul Klee. Nie tylko wspólnie wystawiali swoje prace, ale także podzielali pogląd, że istnieje wewnętrzny związek między najnowszymi trendami w malarstwie a dziełami gotyku, sztuki ludowej i dziecięcej. Wraz z wybuchem pierwszej wojny światowej działalność grupy dobiegła końca. Wassily Kandinsky wrócił do Rosji, a Franz Marc, który zgłosił się na ochotnika do czynnej służby, poległ w bitwie pod Verdun w wieku 36 lat.