Dzisiejszy obraz prezentujemy Wam dzięki Zentrum Paul Klee w Bernie. ;) Miłego oglądania!
Szczególnie w ostatnich, bardzo owocnych latach pracy między 1938 i 1940 rokiem, Paul Klee namalował, a także narysował dziesiątki zwierząt, mitycznych stworzeń, hybryd i innych kreatur. W tym czasie Paul starał się uchwycić na obrazach wszystkie wrażenia, jakie wywierał na nim świat, zarówno przyrody, jak i ten społeczny. Wnikliwe obserwacje zachowania zwierząt i ludzi zostały utrwalone na tysiącach rysunków i setkach obrazów. Klee próbował zidentyfikować i ujawnić mechanizm działania świata. Chciał przytrzymać nam lusterko i pokazać, jak funkcjonujemy. Granice pomiędzy poszczególnymi stworzeniami - ludźmi, zwierzętami, a nawet roślinami - były dla niego całkiem płynne. Paul nadawał zwierzętom cechy ludzkie, natomiast ludzi uzwierzęcał.
Zwierzę Przedsiębiorcze jest najlepszym tego przykładem. W roku swojej śmierci (1940) Klee narysował owo stworzenie ołówkiem i kolorową farbą. U schyłku swojej kariery często posługiwał się językiem obrazkowym i nie inaczej stało się w przypadku tego obrazu - bardzo zredukowanego, o nadanym świadomie dziecięcym charakterze. Klee użył jedynie absolutnie koniecznych elementów, żeby móc skupić się na sednie obrazu. Kształty i postacie są naszkicowane za pomocą dosłownie kilku linii.
Co sprawia, że tytułowe zwierzę jest przedsiębiorcze? Jego determinacja! A jak Paul Klee próbuje przedstawić ową determinację? Rysując stworzenie dumnie maszerujące do przodu, w jasno określonym kierunku, z wyrazem zaciętości na twarzy. Mimo że ruch nie może zostać ukazany bezpośrednio, ustawienie nóg zwierzęcia wskazuje dość jednoznacznie, że porusza się i zmierza w prawą stronę.
My, ludzie, z reguły nie uważamy zwierząt za zdeterminowane. Wydaje się nam, że jedynie przechadzają się, wiedzione własnymi instynktami, natomiast działanie perspektywiczne jest zarezerwowane wyłącznie dla istot ludzkich. Zwierzę Przedsiębiorcze Paula Klee zostało prawdopodobnie stworzone jako rodzaj żartu z ludzi i tego, jak się zachowują.
P.S. Nie tylko Paul Klee uwielbiał i malował zwierzęta. Przeczytajcie tutaj o Franzu Marcu, malarzu, który upodobał sobie konie.