Amulet Wedjat Eye (Oko Horusa) by Nieznany Artysta - ok. 1070–664 p.n.e. - 6.5 cm Amulet Wedjat Eye (Oko Horusa) by Nieznany Artysta - ok. 1070–664 p.n.e. - 6.5 cm

Amulet Wedjat Eye (Oko Horusa)

fajans, aragonit • 6.5 cm
  • Nieznany Artysta Nieznany Artysta ok. 1070–664 p.n.e.

Amulety Wedjat Eye (Oko Horusa) należą do najpopularniejszych talizmanów starożytnego Egiptu. Amulet przedstawia uzdrowione oko boga Horusa i uosabia połączenie ludzkiego i sokolego oka, ponieważ Horus był często utożsamiany z tym ptakiem. Talizman symbolizuje uzdrawiającą moc, obronę i regenerację. Uważało się się, że amulet w takiej formie ma chronić osobę, która go nosiła, przenosząc na niego siłę regeneracji oraz że jest ogólnie symbolem szczęścia. Był noszony zarówno przez żywych jak i chowano z nim umarłych.

W egipskiej mitologii oko Horusa zostało skaleczone bądź skradzione przez boga Seta, a następnie odtworzone przez Thota. Starożytna nazwa amuletu, wedjat, dosłownie oznacza "ten, który jest znowu cały lub zdrowy", innymi słowami - oko, które zostało odnowione.

Z innego, choć powiązanego mitu dowiadujemy się, że król Egiptu Ozyrys umiera, utopiony w Nilu przez swojego brata Seta, który po tym obejmuje władzę w Egipcie. Kierowany rządzą zemsty za śmierć ojca, Horus wypowiada wojnę swojemu wujowi Setowi. Po wielu bitwach, Set zostaje pokonany, a Horus zasiada na tronie Egiptu. W trakcie jednej z zaciekłych walk Horus stracił oko które, według legendy, rozbiło się na sześć części. Thot - w egipskiej mitologii bóg księżyca i mądrości - odbudował oko z rozbitych fragmentów i zwrócił je Horusowi. Tym samym oko stało się symbolem zwycięstwa i triumfu dobra nad złem.

Amulet stanowi intrygujące połączenie oka ze skrzydłem, dwiema uraei (wznoszącymi się kobrami) i lwem. Taka kombinacja nawiązuje do różnych egipskich historii, w których wspólnym elementem jest oko boga słońca, Ra. Talizman został wykonany z fajansu, szkliwionej ceramiki i aragonitu, naturalnie występującego minerału, odmiany węglanu wapnia.

Interesujące są proporcje w amulecie, gdyż reprezentują odwrotność pierwszych sześciu potęg dwójki: 1/2, 1/4, 1/8, 1/16, i 1/64. Jeśli je zsumujemy otrzymamy 63/64, a zatem brakuje nam 1/64 części, którą Thoth miał odtworzyć. 

Amulet znajduje się w Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku i został zakupiony przez muzeum w 1926 roku przez Edwarda S. Harknessa, filantropa, który spopularyzował sokratyczną metodę nauczania w amerykańskich szkołach średnich i uniwersytetach w swoim darze dla Phillips Exeter Academy w 1930 roku.

- Clinton Pittman

P.S. Przeczytajcie tutaj o znanej egipskiej i berlińskiej ikonie, Popiersie Nefertiti.