Jan van Eyck
Matka Boska i jej Dzieciątko wydają się większe niż w rzeczywistości, jakby unosili się w powietrzu, w nawie wypełnionej światłem katedry gotyckiej. Wszystko promieniuje, świeci się i błyszczy niczym kamień szlachetny: Jan van Eyck z wybitnym kunsztem używa kolorów tak intensywnej jaskrawości, że cały panel wydaje się skąpany w wyjątkowym blasku światła. Światło, jako że jest symbolem zarówno Boga, jak i Maryi Panny, jest dla tego niewielkiego obrazu szczególnie ważne. Na obrazie nie jest jednak przedstawiony blask światła słonecznego. Biorąc pod uwagę zwyczajowe położenie chóru kościelnego na wschodzie, uderzające jest to, że przedstawiony blask pochodzi z północy, co oznacza, że jest to światło wiekuiste, światło święte. Opatrzność pojawia się wewnątrz kościoła, a Matka z Dzieciątkiem jest wizją skąpaną w boskiej poświacie. To, co realne i to, co niebiańskie jest prawie nie do odróżnienia. Za Maryją, między dwoma zapalonymi świecami, znajduje się statua, wyglądająca zupełnie jak Maryja Dziewica, stojąca w katedrze. Wyżej, nad przestrzenią chóru, wznosi się krucyfiks, strzegąc jasno ubrane anioły śpiewające pieśń. Rzeźba staje się wizją: Jezus, dziecko chronione w ramionach swojej matki na pierwszym planie, w tle obrazu widzi swoją ofiarną śmierć. Obraz daje widzowi również spojrzenie na odległy świat, bliski rzeczywistości, ale jednocześnie będący krok za nią. Znany badacz ikonografii, Erwin Panofsky, opisał to jako patrzenie przez mikroskop i teleskop w tym samym czasie.
Dzisiejsze arcydzieło prezentujemy dzięki Gemäldegalerie w Berlinie. <3
P.S. Tutaj możesz porównać to niesamowite przedstawienie Maryi Dziewicy z innym przedstawieniem średniowiecznym – sławną Madonną z Dzieciątkiem Giotta!