Wedjat Gözü Tılsımı

 Wedjat gözü tılsımı, Eski Mısır'ın en popüler tılsımları arasındadır. Wedjat gözü, Horus'un iyileşmiş gözünü temsil eder ve Horus, çoğu zaman bir şahinle ilişkilendirildiği için göz; insan ve şahin gözünün bir kombinasyonu şeklindedir. Tılsım, iyileştirme gücünün yanı sıra yenilenme ve koruma gücüne de sahiptir. Bu şekildeki bir tılsımın, kullanan kişiyi koruduğu, ona kendini iyileştirme gücünü aktardığı ve genel olarak şans getirdiği düşünülmektedir. Ölüler için kullanıldığı gibi yaşayanlar tarafından da kullanılmıştır.

 Mısır mitolojisinde, Horus’un gözü tanrı Seth tarafından yaralanmış veya çalınmış, daha sonra da Thoth tarafından onarılmıştır. Tılsımın Eski Mısır'daki adı wedjat; "tamam olan ya da yeniden sağlamlaştırılan" anlamına gelir, başka bir deyişle onarılmış gözdür.

 Bununla ilgili bir başka efsane ise şudur; Eski Mısır kralı Osiris, daha sonra tahtı alacak kardeşi Seth tarafından Nil'de boğulmuştur. Babasının ölümü yüzünden duyduğu intikam duygusuyla Horus, amcası Seth'e savaş ilan etmiştir. Yaptıkları savaşlardan sonra Seth yenilmiş ve Horus, Mısır saltanatına geri dönmüştür. İşte bu destansı savaşlardan birinde Horus gözünü kaybetmiştir ve efsaneye göre gözü altı parçaya ayrılmıştır. Thoth, Mısır mitolojisi tanrısı, gözün parçalarını toplamış ve onarıp Horus'a geri vermiştir. Horus'un gözü o zamanlardan beri zaferin ve iyinin, kötülüğe karşı üstünlüğünün bir sembolü olmuştur.

 Buradaki göz; normal Wedjat gözüyle beraber bir kanat, iki uraei (yükselen kobralar) ve bir aslanın ilgi çekici birleşimidir. Bu kombinasyon, güneş tanrısı Ra'nın gözüyle alakalı çeşitli Eski Mısır öykülerine atıfta bulunur. Fayans, cilalı seramik ve doğal kristalimsi bir kalsiyum karbonat formu olan aragonitten yapılmıştır.

 İlginçtir ki, Wedjat gözündeki oranlar, 2: 1/2, 1/4, 1/8, 1/16, 1/32 ve 1/64 olarak 2 sayısının ters üsleridir. Bununla birlikte, toplandıklarında ise 63/64 yapıyorlar; eksik olan 1/64'lük parçanın da Thoth'un onardığı kısım olduğu düşünülmektedir. 

 Bu Wedjat gözü, şu an New York’taki Metropolitan Sanat Müzesi’nde yer almaktadır. ABD liselerine, kolejlerine ve üniversitelerine Sokratik bir öğretim yöntemi enjekte eden bir hayırsever olan Edward S. Harkness tarafından 1926'da müze için satın alınmış ve 1930'da da Phillips Exeter Akademisi'ne hediye edilmiştir.

- Clinton Pittman

Not: Mısır ve Berlin’in Ünlü Simgesi: Kraliçe Nefertiti Büstü hakkında daha fazla bilgi için burayı okuyun.