Pieter Bruegel (baba)
Bu harika, Bosch benzeri bir Bruegel ile Brüksel'deki Belçika Kraliyet Güzel Sanatlar Müzeleri ile olan muhteşem ortaklığımıza devam ediyoruz. Tadını çıkarın!
Bruegel, bu resmi hala Antwerp'te yaşarken ve oymacı olan Hieronymus Cock'a çizimler yaparken resmetmişti. O zamanlar baskın olan İtalyan modellerini seçmeyip, Hieronymus Bosch dünyasının eski moda geleneğine dalmayı tercih etti. Görünürde içinden çıkılmaz bir insan ve şekil karışımı şaşkın bakışlarımıza kendini sunuyor. Uzak derinliklerden bir ışık halesi içinde ortaya çıkan canavarlar, kırılan bir dalga gibi yeryüzüne atılmışlar. Altın zırhında bir tırmık kadar ince olan Aziz Michael liderliğindeki melekler onlarla savaşıyor. Ayak bastığı yerdeki yedi taç başlı ejderhaya kılıcıyla vuruyor. Başmeleğin düşmüş meleklerle savaşı Vahiy Kitabı'nda (12, 3-9) anlatılır ve Orta Çağ'dan itibaren sık sık resmedilmiştir. Bruegel'in yorumunda şiddet, savaşın acı doğasında değil - gerçekten de St Michael ve onun seyrek haldeki askerleri iblisler tarafından özellikle tehdit edilmiş görünmüyorlar -, resmin tüm yüzeyini işgal eden bu sürünen, iğrenç kalabalığın düşüşünün yoğunluğuyla - cehennemvari ve sonsuz -, etkisini artıran olağanüstü bir eylem birliği içinde ifade edilir. Bruegel, bitki, hayvan, mineral ve insan dünyalarından özenle gözlemlenen elementleri ödünç alarak ve onları melez, deforme varlıklar oluşturmak üzere birleştirerek, en iğrenç, ama aynı zamanda en meraklı ve hayal edilebilecek en fantastik yaratıkları icat etmiştir. Devasa bir karides üzerine aşılanmış midye kabukları, şekilsiz, şişkin bir vücuda kelebek kanatları takılmış bir insan kafası, bir güneş saati taşıyan ve başında tüylü bir miğfer olan kabarık bir cüce, kolları olan yapışkan balıklar, kertenkele pulları, kabuklu pençeler… sonsuz bir liste. Yakın dövüşte, her öğe dokuların titiz bir şekilde işlenmesiyle ayırt edilmiş. Uzun, zarif silüetleriyle, zarif, parlak renkli albslerle (papaz cübbelesi) zarif bir şekilde giyinen St Michael'ın müttefikleri, otomatik olarak İyi'nin tarafında, canavar ordularına zahmetsizce hükmetmelerini sağlayan bir zarafet halinde, isyancılar için ayrılmış karanlıkla derin bir tezat oluşturan masmavi gökyüzünde açık ve net bir şekilde hareket ediyorlar. Bruegel burada kendisini kırmızı, yeşil, mavi ve beyaz vurgularını ustalıkla dağıtan ve koyu kahverengileri ve açık bej hardalları brio ile değiştiren muhteşem bir renk uzmanı olarak ortaya koyuyor.
Metin: Véronique Bücken, Antik Sanat Müzesi. Çalışmalardan Bir Seçki, Brüksel, 2001, s. 88 © Belçika Kraliyet Güzel Sanatlar Müzeleri, Brüksel
Not: İsyankar Meleklerin Yenilişi teması, ünlü Netflix TV dizisi Dark'ta bir sanat eseri olarak yer aldı. Görmüş müydünüz? Dark'daki sanatı keşfetmek için buraya tıklayabilirsiniz.
Not: Duvarınıza asmak için harika şeyler arıyorsanız, DailyArt baskılarımıza buradan göz atın!