Maria Prymachenko
Nükleer savaş,
Vurun kahpeye!
Bilmesinler onu diye,
Gözyaşları dinsin
Maria Prymachenko 20. yüzyılın başında, Kiev ile Çernobil arasında bulunan Bolotnya köyünde doğdu. 1986 nükleer faciası ve sonucundaki radyasyon ile bölgenin kirlenmesi sanatçının şehrini doğrudan tehlikeye attı. Bu olaya sık sık atıfta bulunduğu, ilerideki yapıtlarını da büyük ölçüde etkilediler.
Prymachenko'nun atoma ilişkin sanatı, gizli radyoaktif kirlenme tehlikesine simge bulma çabası ve nükleer savaş karşıtlığının bir biçimi şeklinde yorumlanabilir. Nükleer Savaş, Vurun Kahpeye! eseri, nükleerin ardından yeni bir mahlukatname oluşturmak üzere, hayal gücü ve arketip dilinden faydalanır. Birkaç ikiz Çernobil kompozisyonu, ağız ya da kulaklarından çıkan yılanlarla tehlikeli canavarlar, şeytani melezleri tasvir eder (folk sembolizminde genellikle kötülükle ilişkilendirilen bu özel hayvanı seçmesi, rastlantı değildir belki). Nükleer yıkım tehdidine çarpıcı ve açık bir suçlama ve muhalefet olup, sanatçının yer aldığı dünya düzeninin sınırlarını aştı.
Bu yapıtlar Sovyet kültüründe gerçekten ilginç bulunabilir. Bu kültür, nükleer enerjiyi insanın doğaya karşı sonsuz mücadelesinde fevkalade güçlü bir zafer simgesi olarak görmüştür. Çernobil, teknolojiyle ehlileştirileceği zannedilen doğaya karşı insanlığın galibiyetine ilişkin anlatının yıkıldığı andır aynı zamanda. Maria Prymaczenko'nun eserleri, sanatsal ifadenin gücüyle, söz konusu maddelerin uyum içinde durduğu insan dünyası ile insan dışı dünyaların beraberliğini konu alan farklı bir hikaye meydana getirir. Gerçekliğin bu açıdan anlaşıldığı durumda nükleer tehdide yer yoktur. O, kötüdür. Fazla parlatılamaz, sanatla bile, dolayısıyla uygun bir temsil bulma gerekliliği doğar.
Yapıt, Varşova Modern Sanat Müzesi'ndeki Bahçede Kaplan. Maria Prymachenko Sanatı sergisinde gösterilmektedir. 30 Haziran 2024'e kadar ziyaret edilebilir.
Not: Maria Prymachenko'nun eşsiz sanat eserleri dünyasını keşfe çıkın! Hayal ettiği yaratıklar kesinlikle olağanüstü.