Jan Matejko
Bu Polonya'da bulunan en ünlü tablodur.
Grunwald Muharebesi, 15 Temmuz 140 yılında Polonya, Litvanya ve Rutenya ortak güçleri ile Batı Avrupa şövalyelerinin desteklediği Töton Şovalyeleri arasında Grunwald arazilerinde gerçekleşen çarpışmanın son aşamasını tasvir etmektedir. Tabi ki, Polonya bu muharebeyi kazanmıştır.
Ortaçağ Avrupası'nın en büyük muharebesi olarak, Polonya tarihinin en önemli olaylardan biri kabul edilir. Polonya güçlerinin zaferi sonucunda, Prusya Töton Şövalyeleri'nin gücü kırılmıştır. Kendi sanatını bölünme döneminin zorlukları esnasında ulusal kimliği yaratabilmek ve koruyabilmek için önemli bir yol olarak gören, seçkin bir tarih ressamı olan Matejko için bu konu çağdaş bir mesaj verme aracı olmuştur. Gerçekten de, Şansölye Otto von Bismarck'ın Prusya Bölünmesi'nin Lehlerine karşı yoğun bir Almanlaştırma politikası ve Rusya Bölünmesi'nde Ocak Ayaklanması ardından katı bir Ruslaşma politikası dönemiydi.
Matejko kompozisonu seyirciyi çalkantılı muharebenin orta yerine taşıyacak şekilde planlamıştır. Merkezde Litvanya Grandükü Büyük Vytautas'ı kırmızı giysisiyle, eli güç ve zaferi temsil edecek şekilde havada görürüz. Figürü özel bir ilgi çektiğinden, çoğu kişi hatalı olarak onu Kral Władysław Jagiełło ile karıştırır. Figürün Vytautas olarak tanınması, başını süsleyen kapalı prens gönyesinden destek bulmaktadır. Polonya kralı Władysław, tabloda daha derinde, sağ üst köşede resmedilmiştir. Gümüşi zırhıyla bir at üzerinde, korumalarıyla çevrili halde oturmaktadır. Dönemin usüllerine ters olarak savaşta yer almama kararı, onun başarılı bir strateji yürütmesini sağlamıştır. Töton Şövalyeleri'nin büyük üstadı Ulrich von Jungingen'in kaderi arka planda gözlemlenebilir. Kendisini uşakların saldırılarından korumaktadır. Bir tanesi özellikle çarpıcı bir kostüm olan cellat cüppesi giymekte ve elinde Polonya'nın kraliyet güçlerinin en önde gelenlerinden biri olan Aziz Maurice'in, Gniezno Kongresi sırasında III. Otto tarafından Cesur Bolesław'a bağışlanan mızrağını tutmaktadır. Bu Polonya'nın düşmanlarını alt etme ve kırma umudunu aşılamaya çalışan soyut bir sahnedir. Ayrıca Töton Şövalyeleri'nin ideallere olan ihanetini ve bir zamanlar Polonya'nın hükümdarını müttefik olarak gören III.Otto'nun politikasını temsil etmektedir. Kanvasın sağ tarafında genellikle ortaçağ şövalyesi idealinin somut örneği olarak kabul edilen Kara Şövalye - Zawisza Czarny'i mavi paltosuyla, mızrağıyla saldırı halinde görmek mümkündür. Figürlerin bir çoğu gerçekten de Grunwald arazilerinde savaşmış olan şövalyeleri temsil eder.
Devasa ve çok detaylı olduğu için, tüm detayları yakınlaştırarak görebilmek adına şiddetle tam ekranda bakmanızı öneririz :)